శ్రీ రామాయణం సుందరకాండ సర్గ 25
అథ తాసాం వదన్తీనాం పరుషం దారుణం బహు .
రాక్షసీనామాసౌమ్యానాం రురోద జనకాత్మజా ..5.25.1..
ఏవముక్తా తు వైదేహీ రాక్షసీభిర్మనస్వినీ .
ఉవాచ పరమత్రస్తా భాష్పగ్ద్గదయా గిరా ..5.25.2..
న మానుషీ రాక్షసస్య భార్యా భవితుమర్హతి .
కామం ఖాదత మాం సర్వా న కరిష్యామి వో వచః ..5.25.3..
సా రాక్షసీమధ్యగతా సీతా సురసుతోపమా .
న శర్మ లేభే దుఃఖార్తా రావణేన చ తర్జితా ..5.25.4..
వేపతే స్మాధికం సీతా విశన్తీ వాఙ్గమాత్మనః .
వనే యూథపరిభ్రష్టా మృగీ కోకైరివార్దితా ..5.25.5..
సా త్వశోకస్య విపులాం శాఖామాలమ్బ్య పుష్పితామ్ .
చిన్తయామాస శోకేన భర్తారం భగ్నమానసా ..5.25.6..
సా స్నాపయన్తీ విపులౌ స్తనౌ నేత్రజలస్రవైః .
చిన్తయన్తీ న శోకస్య తదాన్తమధిగచ్ఛతి ..5.25.7..
సా వేపమానా పతితా ప్రవాతే కదలీ యథా .
రాక్షసీనాం భయత్రస్తా వివర్ణవదనాభవత్ ..5.25.8..
తస్యాః సా దీర్ఘవిపులా వేపన్త్యా సీతయా తదా .
దదృశే కమ్పినీ వేణీ వ్యాలీవ పరిసర్పతీ ..5.25.9..
సా నిఃశ్వసన్తీ దుఃఖార్తా శోకోపహతచేతనా .
ఆర్తా వ్యసృజదశ్రూణి మైథిలీ విలలాప చ ..5.25.10..
హా రామేతి చ దుఃఖార్తా హా పునర్లక్ష్మణేతి చ .
హా శ్వశ్రు మమ కౌసల్యే హా సుమిత్రేతి భామినీ ..5.25.11..
లోకప్రవాదః సత్యో .?యం పణ్డితైః సముదాహృతః .
అకాలే దుర్లభో మృత్యుః స్త్రియా వా పురుషస్య వా ..5.25.12..
యదహమేవం క్రూరాభీ రాక్షసీభిరిహార్దితా .
జీవామి హీనా రామేణ ముహూర్తమపి దుఃఖితా ..5.25.13..
ఏషాల్పపుణ్యా కృపణా వినశిష్యామ్యనాథవత్ .
సముద్రమధ్యే నౌః పూర్ణా వాయువేగైరివాహతా ..5.25.14..
భర్తారం తమపశ్యన్తీ రాక్షసీవశమాగతా .
సీదామి ఖలు శోకేన కూలం తోయహతం యథా ..5.25.15..
తం పద్మదలపత్రాక్షం సింహవిక్రాన్తగామినమ్ .
ధన్యాః పశ్యన్తి మే నాథం కృతజ్ఞం ప్రియవాదినమ్ ..5.25.16..
సర్వథా తేన హీనాయా రామేణ విదితాత్మనా .
తీక్ష్ణం విషమివాస్వాద్య దుర్లభం మమ జీవితమ్ ..5.25.17..
కీదృశం తు మహాపాపం మయా జన్మాన్తరే కృతమ్ .
యనేదం ప్రాప్యతే దుఃఖం మయా ఘోరం సుదారుణమ్ ..5.25.18..
జీవితం త్యక్తుమిచ్ఛామి శోకేన మహతా వృతా .
రాక్షసీభిశ్చ రక్షన్త్యా రామో నాసాద్యతే మయా ..5.25.19..
ధిగస్తు ఖలు మానుష్యం ధిగస్తు పరవశ్యతామ్ .
న శక్యం యత్పరిత్యక్తుమాత్మచ్ఛన్దేన జీవితమ్ ..5.25.20..
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే పఞ్చవింశస్సర్గః .
శ్రీదీపిక 